Een eigen huis...

Abstract

Mensen met een verstandelijke beperking of langdurige psychiatrische problemen wonen niet allemaal in een inrichting in het bos of de duinen. Steeds meer en steeds vaker wonen zij in een gewoon huis in een gewone wijk en leiden zij een zelfstandig bestaan. Het is de bedoeling dat zij op deze manier gemakkelijker kunnen deelnemen aan het gewone leven en opgenomen worden in de maatschappij.

De vraag is echter of deze bedoeling wel wordt bereikt en of deze mensen met beperkingen of problemen inderdaad deel gaan uitmaken van de samenleving en daarin integreren. Als dat niet zo is, is vervolgens de vraag tegen welke obstakels zij oplopen en wat daaraan te doen is. Minstens zo belangrijk is het antwoord op vraag hoe de mensen om wie het gaat hun leefsituatie nu beleven: wat willen zij zelf, lukt het hun dat te realiseren en hoe ervaren zij zelf hun kwaliteit van leven?

In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek onder zelfstandig wonende mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen in Zuid-West Nederland. In dit onderzoek zijn deze mensen in open-vraaggesprekken aan het woord gelaten over onder andere hun woonsituatie, hun werk, hun vrijetijdsbesteding en hun sociale contacten. Uit de gesprekken blijkt dat zij in veel opzichten minder actief in de samenleving participeren dan de gemiddelde Nederlander: de meesten van hen hebben geen reguliere baan, een laag inkomen en nauwelijks tot geen contact met de buren. De samenleving lijkt hen niet echt uit te nodigen om als gelijkwaardige mee te doen en veel van de respondenten geven zelf ook aan liever met lotgenoten op te trekken.

Uit de interviews komt ook naar voren dat het zelfstandig-wonen, het hebben van een eigen plek, een essentieel onderdeel uitmaakt van de kwaliteit van leven. Dit aspect weegt bij de meeste respondenten ruimschoots op tegen hun soms negatieve ervaringen met de 'vermaatschappelijking'.