Maten voor gemeenten 2008

Abstract

Maten voor gemeenten 2008 brengt op landelijk niveau in beeld welke prestaties gemeenten leveren tegen welke kosten. De analyses hebben betrekking op de periode 2001-2006. Hiermee is voor de zesde maal een kwantitatief en integraal beeld geschetst van gemeenten als producent van diensten.

Het rapport laat zien dat de totale uitgaven van gemeenten in de betreffende periode na correctie voor inflatie dalen met gemiddeld 0,5% per jaar. In 2002 en 2003 was nog sprake van een stijging, daarna zette een daling in. Deze is deels het gevolg van bezuinigingen en deels van het afstoten van taken door privatisering en verzelfstandiging (onderwijs en openbaar vervoer). Na het piekjaar 2002, met een sterke groei van de uitgaven en van de personeelssterkte, reageren gemeenten in de daaropvolgende jaren dus vertraagd op de conjuncturele terugslag in de marktsector die al in 2001 inzette.

In dezelfde periode trad een teruggang op van de productie met gemiddeld 1,2% per jaar. Daarmee bleef de ontwikkeling van de prestaties van gemeenten 0,7% per jaar achter bij de reële stijging van de uitgaven. Dit komt doordat de prijzen van collectieve diensten sneller stijgen dan die in de marktsector. Bij gemeenten is dit onder meer verklaarbaar door een daling van de arbeidsproductiviteit en door de marktconforme loonontwikkeling.

De gemeentebegrotingen voor 2007 en vooral 2008 wijzen op een herstel van de groei. Op langere termijn moet worden geconstateerd dat de uitgaven en de productie van de marktsector en van de publieke dienstverlening op terreinen als onderwijs, zorg en veiligheid sneller stijgen dan die van de gemeentelijke dienstverlening.

In deze editie van Maten voor Gemeenten wordt voorts ingegaan op twee speciale onderwerpen: kengetallen rond de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en wijkontwikkeling, gentrification en participatie. Bij de Wmo wordt ingegaan op een aantal factoren die van invloed zijn op de prijs en de verstrekte hoeveelheid huishoudelijke hulp. Gentrification is een specifieke vorm van wijkverbetering met een belangrijke inbreng van investeringen van particulieren in de eigen woning. Daarnaast wordt in samenwerking met de Gemeente Dordrecht een aanzet gegeven om te komen tot een Maten voor de Drechtsteden.