Samenvatting en conclusies van Sterke steden, gemengde wijken

Abstract

Deze studie is een aanvulling op de verschenen rapporten Wonen Wijken en Interventies (Wittebrood en Permentier, 2011) en Werk aan de Wijk (Permentier, Kullberg en Van Noije, 2013) die beide op verzoek van het ministerie van BZK zijn uitgebracht. In deze SCP-publicaties stonden centraal de aandachtswijken en de verschillende beleidsinterventies om daar de leefbaarheid te verbeteren. In deze achtergrondstudie laten we de bevolkingsdynamiek in enkele steden meer integraal zien. We kijken naar trends in de verhuisstromen tussen stad en randgemeenten in de stadsgewesten Amsterdam, Rotterdam, Arnhem en Groningen en naar demografische processen in de stadswijken van Amsterdam en Rotterdam. Deze studie is geen beleidsevaluatie, maar grijpt wel terug op het beleidsdiscours over versterking van de sociaal-economische positie van steden ten opzichte van randgemeenten en over sociale menging binnen stadswijken zoals dat binnen het grotestedenbeleid werd gevoerd. Die beleidsdiscussies hebben bepaald welke groepen er in deze rapportage worden uitgelicht. Er is aandacht zowel voor de stad in de regionale context als voor de processen van segregatie binnen de steden. Die worden in twee afzonderlijke hoofdstukken (3 en 4) geschetst. Dit rapport is geheel gebaseerd op de gegevens die in de twee verschenen studies ten grondslag lagen aan analyses van verhuisbewegingen en processen van sociale vooruitgang van bewoners van de G31. Het Sociaal Statistisch Bestand biedt de mogelijkheid om dit aan de hand van registratiegegevens te onderzoeken. Het belang van burgers die zich verenigen in maatschappelijke organisaties wordt breed onderkend: organisaties verbinden mensen met elkaar, met de maatschappij en met de politiek. Maar hoe gaat het eigenlijk met die maatschappelijke organisaties in Nederland? Kloppen de sombere verwachtingen dat grote organisaties het moeilijk hebben en steeds meer leden en donateurs verliezen? Of valt dat mee en is er in Nederland nog steeds een vitaal en breed middenveld? Die vraag wordt in deze studie beantwoord voor grote maatschappelijke organisaties (meer dan 50.000 leden). Een breed scala aan organisaties – van goede doelen tot sportbonden, en van consumentenorganisaties tot politieke partijen – wordt in kaart gebracht. Vragen die aan de orde komen: hoe hebben de leden- en donateursaantallen zich op de langere termijn (sinds 1980) en korte termijn (sinds de economische crisis, vanaf 2009) ontwikkeld? En: hoe ervaren de organisaties de veranderingen waarmee zij te maken hebben zelf? Speciale aandacht wordt geschonken aan drie organisatietypen die de laatste decennia hun ledental zagen krimpen: politieke partijen, vakbonden en kerken. Hoe kijken vertegenwoordigers van deze organisaties daar tegenaan? Zien zij nog toekomst voor zichzelf en voor het ledenmodel?

Erratum:

In het oorspronkelijke rapport Verenigd in verandering is bij de ledentallen van de sportbonden een te sterke correctie toegepast voor veranderingen in de manier van leden tellen. In de pdf-versie van het rapport op deze site is deze fout inmiddels hersteld. Bezitters van de gedrukte versie van het rapport kunnen het erratum downloaden.

overweging om ze als achtergronddocument bij de verschenen SCP-publicaties over de aandachtswijken te presenteren. Ze geven bevolkingstrends weer zoals die aan de vooravond van de woningmarktcrisis optraden. We hebben het vermoeden dat de crisis ze weliswaar afremde, doordat de verhuisdynamiek werd ingedamd, maar ze zijn niet wezenlijk omgebogen. Op de website staan als afzonderlijke documenten: - De samenvatting en conclusies - Bijlage Sterke steden, gemengede wijken: De kernhoofdstukken 1 tot en met 4 met hun bijlagen Alle documenten zijn alleen als pdf verkrijgbaar.