Niet van de straat

Abstract

Met de Agenda Stad omarmt de rijksoverheid de toegenomen populariteit van steden. Centraal staat de gedachte dat stedelijke concentraties schaalvoordelen bieden die ten goede komen van het innovatievermogen en de economische productiviteit. Ook de internationale concurrentiepositie van grote steden en hun aantrekkingskracht op creatieve, hoogopgeleide stedelingen moeten bijdragen aan de welvaart. Tegenover dit kosmopolitische ideaal staat een lokaal ideaal, waarin bewoners zelf in hun straten en buurten oplossingen vinden voor maatschappelijke opgaven. Dit ideaal staat centraal in de gewenste participatiesamenleving. Op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties schreef het SCP dit essay. Het gaat in op het spanningsveld tussen ontwikkelingen als globalisering, verstedelijking en de toenemende populariteit van steden, en de lokale samenleving zoals die vorm krijgt in stadsbuurten. Versterken de idealen elkaar, doordat de welvaart en energie van de groeiende, globaliserende stad zich vertaalt in sociale verbinding en lokale inzet? Of botsen de idealen met elkaar, omdat de buurt in de globaliserende, groeiende stad steeds minder betekenis heeft? En wat betekent dit voor de kwetsbare stedelingen, die door de terugtredende overheid steeds meer aangewezen raken op hun omgeving?