Keuzeruimte in de langdurige zorg

Abstract

Door de hervormingen in de langdurige zorg die 1 januari 2015 zijn ingevoerd, is er veel veranderd voor cliënten en partijen die de zorg organiseren of aanbieden (gemeenten, zorgverzekeraars, -kantoren en -aanbieders, en het Centrum Indicatiestelling Zorg). De regelgeving is sterk gewijzigd, waardoor ook financiële en andere prikkels zijn veranderd. Verantwoordelijkheden en financiële risico’s liggen deels bij andere partijen dan voorheen, het onderzoek naar wie welke zorg moet krijgen is anders, etc. Dit heeft grote gevolgen voor de organisatie en inkoop van de zorg, de samenwerking tussen zorgpartijen, de afbakening tussen regelingen en de bekostiging van investeringen, bijvoorbeeld in preventie. Ook de positie van de cliënt wijzigt. Deze kan te maken krijgen met meer en andere toegangsloketten, keukentafelgesprekken, een grotere rol voor het sociale netwerk, verscheidene aanbieders, wijzigingen van de hoeveelheid zorg en andere eigen bijdragen. Aan de hand van een analyse van de nieuwe regels, gesprekken met zorgpartijen en kwantitatieve analyses van gegevens uit het recente verleden geven het Centraal Planbureau en het Sociaal en Cultureel Planbureau aan waar mogelijkheden bestaan voor nieuwe keuzes, hoe de diverse prikkels in de nieuwe systemen die keuzes kunnen beïnvloeden, waar risico’s liggen en mogelijk beleid gevoerd kan worden.