Recent Submissions

  • Vertrouwen in de bijstand

    Echteld, Patricia van; Dinmohamed, Sabrina; Eggink, Evelien; Schyns, Peggy; Kadrouch-Outmany, Khadija (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-11-05)
    Een nieuwe Participatiewet zou meer uit moeten gaan van vertrouwen. Bovendien zou de wet zich niet alleen moeten richten op het begeleiden van mensen naar werk. Op die manier sluit de wet beter aan bij mensen die nu nog geen betaald werk kunnen doen. Dat zegt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) op basis van het onderzoek “Vertrouwen in de bijstand”.
  • Een week in kaart : Editie 1

    Roeters, Anne; Vlasblom, Jan Dirk; Voogd-Hamelink, Marian de (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2017-12-01)
    Hoe mensen hun tijd besteden zegt veel over hun interesses, mogelijkheden en beperkingen. Tijdsbestedingsgegevens zijn dan ook een uniek instrument om zicht te krijgen op sociale verschillen en maatschappelijke veranderingen. Richten mannen en vrouwen, hoger en lager opgeleiden en mensen in verschillende levensfasen hun tijd verschillend in? En zijn er activiteiten die we nu vaker of minder vaak doen dan 10 jaar geleden? Een week in kaart is een digitale publicatie (‘card stack’), opgebouwd uit diverse op zichzelf staande pagina’s (‘kaarten’). Iedere kaart gaat in op 1 aspect van de tijdsbesteding van Nederlanders. De gegevens zijn gebaseerd op het Tijdsbestedingsonderzoek 2016, aangevuld met cijfers uit 2006 en 2011.
  • Overheidshandelen tijdens en na crises : Vier aandachtspunten voor goed overheidshandelen rond crisissituaties : kennisnotitie

    Koning, Franziska de; Vliek, Maria; Hul, Leonard van 't (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-07-18)
    Welke gevolgen heeft overheidshandelen tijdens en na crises op het vertrouwen van burgers in de overheid? Het doel van deze kennisnotitie is om inzicht te geven in deze vraag. We identificeren vier sleutelfactoren van overheidshandelen die invloed hebben op de kwaliteit van leven van mensen en hun vertrouwen in de overheid tijdens en na crises. • Een crisissituatie tijdig herkennen; • Het leed en uiteenlopende ervaringen van burgers erkennen; • Accurate, open en toegankelijke overheidscommunicatie en -informatie; • Aandacht voor structurele en ervaren ongelijkheden. Op basis van deze sleutelfactoren worden er in deze kennisnotitie vier aandachtspunten gepresenteerd voor goed overheidshandelen tijdens en na een crisis.
  • Niets moet : Mensbeelden en beleidsvoorkeuren van burgers en beleidsmakers bij sport- en beweegbeleid

    Blijleven, Wieke; Schaper, Joep; Mangnus, Astrid; Koning, Franziska de; Geldere, Sharon van (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-07-03)
    In dit rapport onderzoeken we de beleidsvoorkeuren van burgers en beleidsmakers ten aanzien van sporten en bewegen vanuit de achterliggende ‘mensbeelden’ die deze voorkeuren mede bepalen. We zien opvallend veel overeenkomsten in voorkeuren tussen burgers en beleidsmakers. Burgers en beleidsmakers hebben een voorkeur voor beleidsinterventies die niet dwingend of ‘betuttelend’ zijn, en voor een overheid die zich vooral faciliterend opstelt. Een mensbeeld dat uitgaat van de rationele autonome burger en ruimte laat voor eigen keuze van het individu, bevordert het draagvlak voor het sport- en beweegbeleid, maar brengt ook risico’s met zich mee. Een louter faciliterende rol van de overheid is misschien niet genoeg om mensen voldoende aan het bewegen te krijgen. Het plaatst politiek en beleid voor een lastig dilemma tussen draagvlak en daadkracht. Deze publicatie geeft politiek en beleid handvatten om zowel binnen als buiten het dominante mensbeeld na te denken over sport- en beweegbeleid.
  • Jongeren en de maatschappelijke diensttijd (MDT) : Perspectieven op ‘zinvolle’ participatie : Beleidssamenvatting

    Hoogenraad, Henrike; Kampen, Lonneke van (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-06-27)
    In onze samenleving wordt van jongeren verwacht dat ze mee doen door hun talenten te ontwikkelen, netwerken op te bouwen en burgerschapsvaardigheden te leren. Een van de mogelijkheden om participatie van jongeren te bevorderen, is de maatschappelijke diensttijd (MDT). Belangrijk voor jongeren is de eigen inspraak die zij hebben in de doelen en vormgeving van MDT, en dat het hen de kans om hun talent te ontwikkelen. Daarnaast zorgt MDT voor contact met mensen die zij anders niet ontmoet zouden hebben, jongeren waarderen het om iets voor een ander te doen en bij te dragen aan de samenleving. Tegelijkertijd laat dit en ander onderzoek zien dat niet alle jongeren in de positie zijn om te participeren zoals van hen wordt verwacht. Dit roept de vraag op wat de verwachtingen zijn die we als maatschappij van jongeren en hun participatie hebben. Maatschappelijke Diensttijd (MDT). is door het SCP onderzocht in het kader van de onderzoek reeks ‘Doe je mee?! Perspectieven op ‘zinvolle’ participatie’. In drie deelstudies wordt onderzocht wat de verschillende perspectieven van overheid en burgers zijn op participatie gedurende de levensloop. Wat verwacht de overheid precies van burgers bij het bevorderen van participatie? En wat vinden mensen op wie dat beleid is gericht daar eigenlijk van? Het eerste beleidsinstrument dat het SCP in deze serie onderzocht is de kinderopvang, tweede is de Maatschappelijke Diensttijd (MDT). In het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV werd 200 miljoen euro per jaar voor MDT gereserveerd. Deze subsidie wordt in het hoofdlijnenakkoord Hoop, lef en trots geschrapt. Deze beleidssamenvatting is geschreven voordat het hoofdlijnenakkoord verscheen en het rapport met de onderzoeksbevindingen is op het moment van publicatie van deze beleidssamenvatting nog niet verschenen.
  • HBSC-trends in welzijn en middelengebruik 2009/10 - 2021/22 : Nederlandse jongeren vergeleken met internationale leeftijdgenoten

    Stevens (Universiteit Utrecht), Gonneke; Reijmes (Universiteit Utrecht), Gerdienke; Roos, Simone de; Dorsselaer (Trimbos Instituut), Saskia van; Looze (Universtiteit Utrecht), Margreet de (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-06-25)
    De Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) doen onderzoek naar het welzijn en gebruik van genotsmiddelen door Nederlandse jongeren in vergelijking met leeftijdgenoten uit andere landen. De nieuwe factsheet van dit Health Behaviour in Schoolaged Children (HBSC) onderzoek bevat resultaten over de periode 2021/2022. Aan het internationale HBSC-onderzoek (Health Behaviour in School-aged Children) deden in 2021/22 ongeveer 280.000 scholieren uit 44 landen mee. Zij waren tijdens het onderzoek 11, 13 of 15 jaar oud en woonden in Europa, Centraal-Azië of Canada. Voor deze factsheet zijn de gegevens uit 2021/22 vergeleken met die van 2009/10, 2013/14 en 2017/18. Concluderend geven de cijfers nog steeds een positief beeld van de Nederlandse jeugd in 2021/22, waarbij vooral de sociale relaties en het lage niveau van problematisch socialemediagebruik opvallen. Hierbij moet volgens Stevens echter wel een kanttekening geplaatst worden: “Het is opvallend en zorgwekkend dat meisjes internationaal en in Nederland tussen 2017/18 – 2021/22 over vrijwel de gehele linie een verslechterde positie hebben gekregen ten opzichte van voorgaande jaren en daarmee ook ten opzichte van jongens. Dus ondanks het feit dat de Nederlandse jeugd relatief gunstig scoort in vergelijking met leeftijdgenoten uit andere landen, blijft het ook in ons land belangrijk aandacht te houden voor het welzijn van vooral meisjes.”
  • Zien, luisteren en helpen : Wat gemeenten kunnen doen voor een beter bereik in het sociaal domein

    Plaisier, Inger; Reijnders, Mark; Schotel, Anne Louise; Schyns, Peggy (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-06-13)
    Nog altijd wordt in Nederland een behoorlijke groep mensen die hulp of ondersteuning nodig hebben, niet bereikt. Hierdoor dreigt hun situatie problematischer te worden en worden bestaande ongelijkheden tussen groepen verder vergroot. Het zorgt ook voor toenemend wantrouwen in de overheid als geheel. Daarom onderzocht het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) waarom gemeenten en dienstverleners niet alle inwoners bereiken die in aanmerking komen voor ondersteuning in het sociaal domein, en wat gemeenten kunnen doen om mensen beter te bereiken. Dit kwalitatieve onderzoek werd uitgevoerd in drie (anoniem gebleven) gemeenten. Het onderzoek is het vervolg op het onderzoeksrapport Gezien, gehoord en geholpen willen worden dat in augustus 2023 is gepubliceerd. Het doel van deze twee deelonderzoeken samen is om beleidsmakers en dienstverleners meer inzicht te bieden in de doorwerking van beleid, het effect van handelen in de uitvoering op de mensen die zij willen bereiken, en hoe mensen dat beleven. Dat biedt hun aanknopingspunten om hun beleid en dienstverlening te verbeteren, zodat zij inwoners beter kunnen bereiken.
  • Reflectie op het hoofdlijnenakkoord Hoop, lef en trots

    Sociaal en Cultureel Planbureau (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-05-21)
    De plannen en voorstellen in het hoofdlijnenakkoord Hoop, lef en trots van PVV, VVD, NSC en BBB hebben gevolgen voor het leven van mensen en de samenleving als geheel. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) analyseerde de effecten van maatregelen uit het hoofdlijnenakkoord aan de hand van vijf aspecten die van invloed zijn op de kwaliteit van de samenleving: het welbevinden van mensen, hun participatie in de samenleving, de sociale cohesie, structurele ongelijkheid en de relatie tussen burgers en overheid. En dan valt op dat het hoofdlijnenakkoord stevig inzet op basisbehoeften van mensen, maar weinig aandacht heeft voor sociale cohesie en het tegengaan van ongelijkheid.
  • Burgerperspectieven 2024 | Bericht 1

    Ridder, Josje den; Hul, Leonard van 't; Broere, Joris (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-04-25)
    Keer op keer blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) dat inwoners van Nederland tevredener zijn over hun eigen leven dan over Nederland als geheel. Daarnaast zijn Nederlanders optimistischer over de richting waarin hun leven zich ontwikkelt dan over de richting van het land. Dit ‘met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht’ is niet nieuw en niet typisch Nederlands. In de nieuwe editie van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven verklaart het SCP dit fenomeen. Het onderzoek naar oordelen over het eigen leven en het land als geheel is onderdeel van een nieuwe editie van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB). Met het COB onderzoekt en duidt het SCP hoe mensen het vinden gaan met de maatschappij en de politiek. Uit het onderzoek blijkt dat Nederlanders hun eigen leven gemiddeld een 7,7 geven. Dat is hoger dan hun cijfer voor de samenleving (6,2) en de politiek (4,9). Van de Nederlanders is 67% optimistisch over de richting waarin hun leven zich ontwikkelt, terwijl slechts 12% optimistisch is over de richting van het land. In de focusgroepen en de enquête geven mensen aan dat zij het cijfer over hun eigen leven vooral baseren op hoe tevreden ze zijn over hun eigen sociale contacten, financiële situatie, gezondheid, woonsituatie en tijdsbesteding. Uit deze editie van het COB blijkt verder dat het vertrouwen in de politiek in de (na)zomer van 2023 iets is gestegen ten opzichte van het voorjaar van 2023. Toch blijven Nederlanders ook na de Tweede Kamerverkiezingen van november 2023 bezorgd over het probleemoplossend vermogen van de politiek en de intenties van politici.
  • Tussen duurzaam denken en duurzaam doen : Houding, gedrag en veranderbereidheid van religieuze en niet-religieuze Nederlanders als het gaat om klimaat

    Versantvoort, Maroesjka; Klomp, Mirella; Elsen, Millie; Tromp, Thijs; Kieruj, Natalia; Kluizenaar, Yvonne de; Iedema, Jurjen; Heil, Lieke; Heuvel, Isabel van den (Sociaal en Cultureel Planbureau (i.s.m. de Protestantse Theologische Universiteit), 2024-04-23)
    Of het nu gaat om voedselconsumptie, de aanschaf van spullen, auto- of energiegebruik: de leefwijze van burgers heeft een klimaatafdruk. Los van alle technische innovaties om die klimaatafdruk te verminderen, vraagt het realiseren van klimaatneutraliteit bezinning op (en aanpassing van) gedrag en leefstijl. Effectief klimaatbeleid vraagt draagvlak en verankering in het leven van mensen. Voor de ontwikkeling daarvan is het daarom van belang een goed beeld te hebben van de houding van burgers ten opzichte van klimaatproblematiek, hun gedrag en de bereidheid hun handelen en leefstijl aan te passen. Dit kan relevante inzichten opleveren in manieren om hen te stimuleren een bijdrage te leveren aan het tegengaan van (verdere) klimaatverandering die door mensen wordt veroorzaakt. In dit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau en de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) staan de houding van burgers ten opzichte van het klimaat en het klimaatbeleid, hun drijfveren, hun leefstijl én hun veranderbereidheid centraal. Dan gaat het om vragen als: in hoeverre gaan intenties en gedrag samen? Zijn burgers bereid offers te brengen voor het klimaat? Wat vinden burgers rechtvaardig klimaatbeleid? Welke rol spelen religie, persoonlijke drijfveren, politieke oriëntatie, inkomen, leeftijd en andere persoonskenmerken? De antwoorden op deze vragen helpen het burgerperspectief in klimaatbeleid verder te verankeren. Het kabinet heeft hoge verwachtingen van burgers, maar gaf aan dat er in beleid nog onvoldoende rekening gehouden wordt met de uiteenlopende drijfveren, motivaties en het verschil in handelingsmogelijkheden van verschillende groepen. Dit onderzoek probeert bij te dragen aan het vergroten van dit inzicht.
  • Position paper: Keuzes in zorg en ondersteuning

    Eggink, Evelien; Klerk, Mirjam de (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-04-18)
    Op 18 april nam het Sociaal en Cultureel Planbureau deel aan een rondetafelgesprek van de commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer. Aanleiding was het rapport van Staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050. Het Sociaal en Cultureel Planbureau gaf met het position paper ‘Keuzes in zorg en ondersteuning’ input voor dit rondetafelgesprek.
  • Eigen regie of een duurzame arbeidsmarkt?

    Blijleven, Wieke; Broek, Andries van den; Kluizenaar, Yvonne de; Muiderman, Karlijn; Peters, Sabine; Roeters, Anne (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-04-11)
    Dit is een publicaties uit het onderzoeksproject Verschuivende verantwoordelijkheden. In dit project staan de visies van de overheid en inwoners op de verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de overheid, inwoners, markt en het maatschappelijk middenveld centraal. Deze studie bestudeert visieverschillen tussen burgers en overheid op de gewenste verantwoordelijkheidsverdeling voor het beleidsdomein leven lang ontwikkelen. We reconstrueren de visies van de rijksoverheid door middel van analyse van beleidsdocumenten. Die overheidsvisies vergelijken we met inzichten over de visies van burgers uit grootschalig vragenlijstonderzoek. Daar waar discrepanties bestaan komen de effectiviteit en legitimiteit van het leven lang ontwikkelen-beleid mogelijk onder druk te staan. In de conclusie van het rapport wordt beschreven op welke manier beleid belangrijke knelpunten tegen kan gaan.
  • Regie nemen, ruimte geven – Roep om een rechtvaardige verdeling

    Muiderman, Karlijn; Kluizenaar, Yvonne de; Blijleven, Wieke; Wagemans, Fieke; Broek, Andries van den; Roeters, Anne (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-04-11)
    Dit is een publicaties uit het onderzoeksproject Verschuivende verantwoordelijkheden. In dit project staan de visies van de overheid en inwoners op de verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de overheid, inwoners, markt en het maatschappelijk middenveld centraal. Deze studie bestudeert visieverschillen tussen burgers en overheid op de gewenste verantwoordelijkheidsverdeling voor het opwekken van duurzame energie op land. Aan de hand van een concreet beleidsdossier laat deze studie zien hoe de overheid beter kan aansluiten bij burgers, vanuit waarden die voor burgers belangrijk zijn en vanuit inzicht in de belemmeringen die burgers ervaren. Het onderzoek bestaat uit een systematische analyse van beleidsdocumenten om visies van de rijksoverheid te reconstrueren, een analyse van burgervisies op basis van een grootschalig vragenlijstonderzoek en een verdiepende studie uitgevoerd in focusgroepen.
  • De leefwerelden van arm en rijk

    Vermeij, Lotte; Thijssen, Lex (Radboud Universiteit, Nijmegen); Beekers, Daan; Maslowski, Ralf (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-04-05)
    In het SCP-onderzoek ‘De leefwerelden van arm en rijk’ is gekeken hoe de leefwerelden van de 20 procent meest welvarende en de 20 procent minst welvarende Nederlanders in de leeftijd van 30 tot en met 59 jaar zich tussen 2011 en 2020 hebben ontwikkeld. Hoewel Nederland in vergelijking met andere landen niet erg gesegregeerd is, blijkt uit dit onderzoek dat leefwerelden in tien jaar tijd wel eenzijdiger zijn geworden. Zowel de armste als de rijkste inwoners van Nederland ontmoeten in hun buurt, op het schoolplein, bij familie en op hun werk vooral mensen die net als zij weinig of juist veel welvaart hebben. Vooral in en rond de Randstad en Eindhoven zijn de leefwerelden van rijke Nederlanders eenzijdig. Arme stedelingen hebben vaker een eenzijdige leefwereld dan arme mensen elders. Tussen 2011 en 2020 zagen arme mensen vooral de welvaart in hun buurt verder afnemen. Verder valt op dat in het oosten van Groningen, in de zuidelijke Randstad en in Zuid-Limburg de leefwereld van inwoners met de laagste welvaart vaak eenzijdig is. Deze toename van gescheiden leefwerelden is reden tot zorg, omdat dit namelijk gepaard gaat met ongelijke kansen en het staat sociale samenhang en begrip tussen mensen in de weg. In het onderwijssysteem en op de woning- en arbeidsmarkt liggen wel kansen om ervoor te zorgen dat arm en rijk elkaar (weer) meer ontmoeten. De hernieuwde aandacht voor het verbeteren van wijken biedt kansen om eenzijdige leefwerelden terug te dringen. Daarnaast kan een nieuwe kijk op hoe we arbeid hebben georganiseerd, ervoor zorgen dat leefwerelden van mensen elkaar raken.
  • Koersen op kwaliteit van de samenleving : Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2024

    Vermeij, Lotte; Kluizenaar, Yvonne de; Reijnders, Mark; Coenders, Marcel (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-03-27)
    Op 1 juni aanstaande stuurt het demissionaire kabinet de Voorjaarsnota 2024 naar de Tweede Kamer. Daarin staat niet alleen hoe het gaat met de inkomsten en uitgaven van het Rijk, maar ook een vooruitblik op de plannen voor de rest van het jaar. Er worden financiële keuzes gemaakt op terreinen als asiel en migratie, wonen, klimaat en de zorg. Waar gaat meer of juist minder geld naartoe? Als input voor die plannen publiceert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Koersen op kwaliteit van de samenleving (Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2024) waarin staat hoe het gaat met de Nederlanders en hoe politieke keuzes kunnen bijdragen aan een goede kwaliteit van de samenleving.
  • Terugblik SCP-symposium 'Spiegel van de samenleving, nu en in de toekomst'

    Sociaal en Cultureel Planbureau (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-03-25)
    Al 50 jaar onderzoekt en verklaart het Sociaal en Cultureel Planbureau hoe het gaat met Nederland en de mensen die er wonen, met als doel te zorgen voor overheidsbeleid dat aansluit bij het dagelijks leven van mensen. In het kader van dit jubileum organiseerde het SCP op 14 maart 2024 het symposium ‘Spiegel van de samenleving, nu en in de toekomst’ in theater Diligentia in Den Haag.
  • Burgers gelijkwaardig aan de ontwerptafel van beleid : Essay 50 jaar Sociaal en Cultureel Planbureau

    Oudenhoven-van der Zee, Karen van (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-03-14)
    In dit essay geeft SCP-directeur Karen van Oudenhoven-van der Zee aan wat er nodig is om de verbinding tussen burgers en overheid te herstellen. Zij pleit voor een gelijkwaardige rol van burgers en beleidsmakers aan de ontwerptafel van beleid. Om samen in gesprek te gaan over oplossingen voor de grote uitdagingen waar we als samenleving voor staan. Het essay ‘Burgers gelijkwaardig aan de ontwerptafel van beleid’ is geschreven ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het SCP. Het is een vervolg op het essay dat Van Oudenhoven in maart 2023 publiceerde: ‘Op weg naar een veerkrachtige en empathische overheid’.
  • Terugblik SCP-symposium 'De waarde van werk, nu en in de toekomst'

    Sociaal en Cultureel Planbureau (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-03-07)
    Al 50 jaar onderzoekt en verklaart het Sociaal en Cultureel Planbureau hoe het gaat met Nederland en de mensen die er wonen, met als doel te zorgen voor overheidsbeleid dat aansluit bij het dagelijks leven van mensen. In het kader van dit jubileum organiseerde het SCP op 27 februari 2024 het symposium 'De waarde van werk, nu en in de toekomst' in samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit.
  • Investeren in vitale ouderen : Een verklaringsmodel van veranderingen in hulpbronnen en participatie op welbevinden in de vergrijzende samenleving

    Kampen, Crétien van; Iedema, Jurjen; Haan, Jos de (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-03-05)
    Investeren in vitale ouderen vergroot niet alleen het welbevinden van ouderen; het helpt hen ook actief te kunnen blijven bijdragen aan de samenleving plus het zorgt ervoor dat ze minder snel zorg en ondersteuning nodig hebben. Het SCP-rapport ‘Investeren in vitale ouderen’ geeft inzichten en handvatten om de kwaliteit van leven van ouderen te verbeteren en het vermogen van vitale ouderen te vergroten om bij te dragen aan de samenleving. Bij het maken van beleid is het raadzaam om niet naar leeftijden te kijken, maar naar de levensfases van mensen. Er zijn namelijk grote verschillen bij gepensioneerden. Met driekwart gaat het goed; zij zijn vitaal, ondernemend en doen volop mee. Juist door ook te investeren in het vermogen van de vitale groep ouderen, wordt de actieve derde levensfase waar zij zich in bevinden, verlengd en komen ze minder snel in de hulpbehoevende vierde levensfase. Dat is niet alleen goed voor het welbevinden van deze mensen zelf; het is ook goed voor de samenleving. Bij het investeren in vitale ouderen speelt het bevorderen van individuele levenskwaliteit een grote rol. Om beleidsvoornemens en -plannen effectiever te laten bijdragen aan het welbevinden van ouderen heeft het SCP het Welbevinden Participatie Hulpbronnen-model (WPH) ontwikkeld. Dit model verklaart welke veranderingen in activiteiten en persoonlijke situatie negatieve of positieve effecten hebben op het welbevinden van ouderen. Het WPH-model helpt beleidsmakers om het potentieel van de vergrijzing in de derde levensfase van ouderen te vergroten met de juiste investeringen op persoonlijk niveau en de wijze van meedoen in de samenleving.
  • Brede welvaart en kwaliteit van de samenleving : kennisnotitie

    Tunderman, Simon; Carabain, Christine; Boelhouwer, Jeroen (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2024-02-28)
    Het wordt steeds duidelijker dat groei van het bruto binnenlands product weliswaar belangrijk is als graadmeter voor ‘smalle’ economische welvaart, maar tekortschiet als maatstaf voor de ontwikkeling van de samenleving in bredere zin. Actuele dossiers als de klimaatcrisis, toenemende ongelijkheid of zorgen over polarisering tussen bevolkingsgroepen onderstrepen de urgentie van een brede blik op maatschappelijke vooruitgang. Ook is gezondheid inmiddels meer dan alleen maar de afwezigheid van fysieke aandoeningen en heeft het armoedevraagstuk vertakkingen naar sociaal-culturele terreinen. Dit onderstreept de meerwaarde van een brede welvaartsblik, die verschillende domeinen in samenhang beziet. Het is een cruciale opgave om de vaak abstracte discussie over brede welvaart te vertalen naar gedetailleerde kennis die direct bruikbaar is voor beleid. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) kan hierbij bogen op uitgebreide onderzoekservaring, die naadloos aansluit bij het idee van brede welvaart. Deze notitie bespreekt hoe het SCP met zijn onderzoekstraditie naar kwaliteit van de samenleving concrete invulling geeft aan zijn positie in het debat over brede welvaart. De nadruk die het SCP legt op de deelaspecten van kwaliteit van de samenleving vertaalt het algemene idee van brede welvaart naar concrete discussies over bijvoorbeeld de verdeling van welbevinden, sociale samenhang of de rol van een legitiem en effectief overheidsbeleid. In de benadering van brede welvaart die de gezamenlijke planbureaus hanteren wordt brede welvaart uitgewerkt via acht thema’s. Deze notitie beschrijft hoe het SCP, vanuit het perspectief van kwaliteit van de samenleving, ook in die discussie belangrijke bijdragen levert.

View more