Informele zorg ontvangen en verlenen: is de context van invloed?

Abstract

In veel westerse landen speelt al jaren de discussie over het waarborgen en betaalbaar houden van de langdurige zorg voor ouderen en kwetsbare burgers, nu en in de toekomst. Het aantal ouderen in de samenleving neemt toe evenals de gemiddelde levensverwachting van deze groep. Daarmee stijgt ook het verwachte beroep op langdurige zorgvoorzieningen en de daarbij behorende kosten. Mede om deze kostenstijging in de toekomst te beperken gaan beleidsmatige veranderingen omtrent de langdurige zorg in veel Europese landen hand in hand met het aanspreken van het besef van de plichten die men heeft als burger om zorg te dragen voor anderen en de eigen verantwoordelijkheid voor het oplossen van verzorgingsbehoeften. Daarmee wordt de zorg voor ouderen in toenemende mate afhankelijk van onbetaalde, informele zorgverleners. Er is al veel onderzoek gedaan naar de samenhang tussen de formele en informele zorg die individuen ontvangen. De rol die de context waarbinnen individuen zich bevinden hierin speelt, en meer specifiek de rol die het aanbod van zowel formele als informele zorg in een land hierbij heeft, is echter nauwelijks onderzocht. En beleidsmatig vinden ook op dit landelijke niveau grote veranderingen plaats. In dit proefschrift wordt dit kennishiaat opgepakt en contextuele factoren op het macroniveau gerelateerd aan de zorg die op het individuele niveau door 50-plussers wordt ontvangen en verleend in de thuissituatie. Daarbij is in het bijzonder aandacht voor mogelijke sociale verschillen in hoe de invloed van het zorgaanbod anders kan werken voor verschillende doelgroepen. Het proefschrift bestaat uit vier empirische artikelen gebaseerd op de gegevens van de Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE) waaraan nationale gegevens over de publieke uitgaven aan thuiszorg zijn gekoppeld en waarbij het longitudinale karakter van de gegevens wordt benut.