Nieuwe bestuurscultuur begint bij herijking van het sociaal contract

Abstract

De laatste tijd wordt veel gesproken over het belang van een ‘nieuwe bestuurscultuur’ met meer ‘openheid’ en ‘verbinding met de samenleving’. Waarom lukt dit zo moeizaam? En hoe breng je dit in beweging? In de Van Slingelandtlezing van 2021 gaat prof. dr. Kim Putters in op de 'stand van ons land’ en de vraag hoe het met de samenleving gaat, maar vooral ook hoe het met de ‘stand van de politiek’ en het ‘institutionele vertrouwen’ gaat. Dat vertrouwen is niet alleen gebaseerd op de beelden die we in de media voorbij zien komen, beelden over politiek en bestuur, maar ook op ervaren structurele ongelijkheden, die maar moeizaam met overheidsbeleid bestreden lijken te worden. Aan de hand van voorbeelden van beleid aangaande het sociaal domein, het hoger onderwijs, het mee laten doen van statushouders en de aanpak van de coronacrisis, maakt Kim Putters duidelijk dat er hardnekkige patronen zijn die de uitvoerbaarheid van beleid steeds opnieuw in de weg zitten. Bijvoorbeeld onrealistische aannames rond de zelfredzaamheid van burgers, of tunnel-denken in crisistijd. Kim Putters pleit voor een veel steviger realiteitscheck op beleid, vanuit waardengedrevenheid, en voor krachtiger checks en balances tussen beleid, politiek en samenleving. Op deze pagina vindt u de tekst van de Van Slingelandtlezing uitgesproken door prof. dr. Kim Putters op 4 november 2021. De Van Slingelandtlezing wordt jaarlijks verzorgd door een prominent denker en/of practitioner op het terrein van het openbaar bestuur. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) organiseert de jaarlijkse Van Slingelandtlezing.