Ontwikkeling in het lokaal vrijwilligersbeleid

Abstract

Er is een toenemende vraag naar vrijwilligers: scholen hebben behoefte aan meer leesouders en leden voor oudercommissies. De vergrijzing en lange wachtlijsten stimuleren de vraag naar onbetaalde arbeid in de zorg- en hulpverlening. Een groeiend aantal sport- en vrijetijdsclubs vraagt om meer onbetaalde inzet. Het beeld van het vrijwilligerswerk in Nederland is overwegend positief. De participatie is internationaal gezien hoog. Toch is het aanbod in de praktijk niet zonder zorgen.

Veranderingen in de samenleving hebben onmiskenbaar invloed op het vrijwilligerswerk. De motivatie verschuift: grofweg van plichtsbesef naar persoonlijke interesse, vaak niet zonder eigenbelang. Er meldt zich een nieuw type vrijwilliger: de kort-verband-vrijwilliger, shoppend, zappend; meer calculerend, en niet-ideologisch geörienteerd.

Het beleid baseert zich op bovengenoemde trends om het vrijwilligerswerk eigentijds in te vullen. Het Internationaal jaar voor de vrijwilligers, 2001, heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de politieke herkenbaarheid van vrijwilligerswerk. Dat blijkt uit plaatselijke politieke discussies, beleidsnota's, en de hogere budgetten. Beoogde effecten van het beleid zijn: verbetering van de kwaliteit van dienstverlening, opvulling van leemten in het voorzieningenpakket en bevordering van maatschappelijke participatie.