Sociale uitsluiting in Nederland

Abstract

Het motto van het huidige kabinet luidt: 'Meedoen, meer werk, minder regels.' Er zijn mensen voor wie 'meedoen' een probleem is, die sociaal zijn buitengesloten. Ook al heeft de doorsneeburger het mogelijk niet in de gaten: bestrijding van sociale uitsluiting staat uitdrukkelijk op de politieke agenda. Niet altijd is duidelijk wat onder sociale uitsluiting moet worden verstaan. Vaak wordt dit verschijnsel ten onrechte beperkt tot armoede, of wordt alleen gedacht aan daklozen, junks of anderen die in een sociaal isolement verkeren.

In deze studie wordt onderzocht hoe sociale uitsluiting in Nederland kan worden gedefinieerd en vastgesteld. Eerst vindt een theoretische verkenning plaats, waarbij het begrip in een aantal dimensies wordt uiteengelegd. Uitsluiting wordt niet alleen gekenmerkt door tekorten op materieel en financieel gebied, maar ook door een geringe sociale en culturele participatie en onvoldoende toegang tot sociale basisrechten als adequate huisvesting, onderwijs en zorg. Op basis van een nieuw SCP-onderzoek wordt bovendien de mate van sociale uitsluiting onder de Nederlandse bevolking empirisch in kaart gebracht en is nagegaan welke groepen het grootste risico lopen.