Maten voor gemeenten 2004

Abstract

Welke prestaties leveren gemeenten tegen welke kosten? Deze publicatie geeft hiervan een landelijk overzicht voor de periode 1996-2001.

De totale uitgaven van gemeenten blijven - na correctie voor inflatie - min of meer constant. Het uitblijven van groei is verklaarbaar aangezien gemeenten minder verantwoordelijkheden hebben voor volkshuisvesting en zorg. Ook is het aantal bijstandsontvangers in de betreffende periode gedaald. Zonder deze veranderingen is er sprake van een gemiddelde jaarlijkse stijging van de uitgaven met 2 à 3 procent.

De uit eigen middelen gefinancierde dienstverlening vertoont juist een aanzienlijke toename van de uitgaven, vooral als gevolg van de overheveling van nieuwe taken (onderwijshuisvesting en wet voorzieningen gehandicapten) naar de gemeenten. Na correctie hiervoor resulteert een jaarlijkse stijging met 2%.

De groei van het productievolume van gemeenten blijft 1,5 procent per jaar achter bij de reële stijging van de uitgaven. De prijzen van collectieve diensten stijgen sneller dan die in de marktsector. Behalve de loonontwikkeling is ook de sterke toename van de kapitaallasten, materiële uitgaven en uitbestedingen daarvoor verantwoordelijk.

Per saldo is de toename van het productievolume bij gemeenten, vooral in de periode 1998-2001 en met name van de uit eigen middelen gefinancierde diensten, zeer gering. Zij houdt de bevolkingsgroei niet of ternauwernood bij. Mede als gevolg van diverse ronden van bezuinigingen op de collectieve uitgaven doemt er een niet al te rooskleurig beeld op van de toekomstige gemeentelijke dienstverlening.