Vermaatschappelijking in de zorg

Abstract

Al tientallen jaren wordt eraan gewerkt om mensen met beperkingen zelfstandig te laten wonen en deel te laten nemen aan de samenleving. Dit proces heet 'vermaatschappelijking'. Hiervoor zijn ontwikkelingen in beleid en voorzieningenaanbod nodig.

De vermaatschappelijking staat al dusdanig lang op de agenda dat duidelijk is dat de nodige veranderingen niet eenvoudig kunnen worden gerealiseerd. Dit rapport doet verslag van een onderzoek in vijf gemeenten naar de factoren die de vermaatschappelijking bevorderen en de knelpunten.

Voor het onderzoek zijn een serie vraaggesprekken gevoerd. Vertegenwoordigers van lokale overheden, van instellingen op de terreinen zorg, wonen, werk en welzijn, en van cliëntenorganisaties zijn gevraagd naar hun activiteiten, hun ervaringen en hun verwachtingen op het gebied van vermaatschappelijking.

Uit de gesprekken komt naar voren dat er heel wat wordt ondernomen om de zelfstandigheid van mensen met beperkingen te bevorderen. Het blijkt alleen moeilijk de voorzieningen op elkaar af te stemmen, onder andere door bestaande regelgeving. Ook stuit men op vooroordelen en weerstand onder de bevolking. De verwachtingen voor de toekomst van de vermaatschappelijking zijn dan ook niet onverdeeld positief.

De onlangs aangekondigde Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) komt ook ter sprake in dit rapport. Deze wet kan een belangrijk instrument worden in de realisatie van de vermaatschappelijking in de zorg. De ervaringen uit dit onderzoek kunnen bijdragen aan het optimaal gebruikmaken ervan.