Kijk op informele zorg

Abstract

Veel mensen leven in de veronderstelling dat het aanbod van informele zorg voor zieke en gehandicapten, ook wel mantelzorg genoemd, terugloopt. De toenemende arbeidsparticipatie van vrouwen zou hier onder andere debet aan zijn. Het idee dat de zorgbereidheid afneemt, is echter niet juist: de afgelopen vijftien jaar is het aandeel mensen dat hulp biedt aan hulpbehoevende verwanten en vrienden niet veranderd.

Het is ook een misverstand dat binnen families één kind de zorg voor de hulpbehoevende ouders op zich neemt. In veel gevallen is er juist sprake van een taakverdeling en samenwerking tussen kinderen. Het idee dat helpers dichtbij de hulpbehoevende wonen, is eveneens overtrokken: de helft heeft een reistijd van meer dan een kwartier. Heel veel mensen geven informele zorg, dus ook als zij werken en ook als dat betekent dat zij moeten reizen of activiteiten moeten afstemmen op andere helpers.

Toch is de conclusie van deze rapportage niet dat het allemaal wel meevalt met de informele zorg: een substantiële groep is nu reeds overbelast. Het overheidsbeleid zou zich vooral moeten richten op de ondersteuning van kwetsbare helpers, zoals degenen die er helemaal alleen voor staan of naar verhouding hoge reiskosten hebben. Daarnaast verdienen hulpbehoevenden zonder verwanten in de buurt extra aandacht, omdat zij minder gemakkelijk een beroep kunnen doen op de informele zorg.